Monumento ideado polo enxeñeiro D. Laureano Salgado Rodríguez, empezou a construírse no ano 1910, colocándose sobre a primeira pedra unha caixiña de zinc, contendo dúas moedas de ouro, dous de prata e dúas de bronce, xunto cunha copia da acta de tal acontecemento, asinada pola duquesa da Conquista en representación de S.S.A.A. réinaa Vitoria Eugenia.

Debido ás dificultades económicas xurdidas durante as obras, a execución do monumento foi lenta, chegando mesmo a suspenderse as mesmas en varias ocasións, nunha delas cando o monumento xa pasara a metade, decídese reducir a súa altura, suprimindo un tramo do centro; esta circunstancia quedou patente na imaxe, na que pode apreciarse facilmente o brusco cambio sufrido.

A pesar de todo, o día 14 de Setembro de 1930 festéxase a súa inauguración con diversos actos e cerimonias relixiosas e pagás que aínda hoxe repítense o último domingo de Agosto, ao pé do monumento.

Esta imaxe, única na súa clase, cuxo manto arrinca da mesma rocha do outeiro do monte chamado Sansón, áchase a 100 metros sobre o nivel do mar. Ten unha altura de 15 metros desde a base, tallada en pedra, fóra da cara e as mans que son de mármore branco. A súa coroa está rodeada dun nimbo de azulexos e pedra que descansa sobre os ombreiros. O interior do monumento está oco e contén unha escaleira de caracol de 45 chanzos que permite subir ao barco que a Virxe sostén na súa man dereita, con capacidade para 5 persoas e que vén sendo un asombroso miradoiro desde onde contémplase o océano infinito e toda a vila de Baiona.

A realización do proxecto foi obre do arquitecto e académico da Real de Belas Artes Don Antonio Palacios Ramilo, sendo esculpidas a cara e as mans polo gran escultor madrileño Ángel García Díaz.

O monumento da Virxe pretendía asumir a condición de guía e protectora dos mariñeiros xa que se ía a instalar un farol mariñeiro nunha das súas mans, pero esta idea foi descartada polos problemas que a luminosidade excesiva podería provocar nunha zona con intenso tráfico costeiro.

Á beira do monumento levantouse máis tarde o parque recreativo Mercedes da Escaleira (en honra a Mercedes Ruiz da Escaleira), que conta cunha gran superficie, un Vía Crucis restaurado en 2014, e bancos e mesas de pedra. 

Aquí celébrase o último domingo de agosto a popular romaría dedicada á Virxe.

Recomendacións

• Tede en conta que subir ata o barco que se atopa na man da Virxe, hai que pasar por unha escaleira moi estreita polo que non é aconsellable para os que padecen claustrofobia.
• Tanto subindo á Virxe como quedando as os seus pés, as vistas sobre toda a Baía de Baiona son impresionantes, sobre todo á hora da posta de sol, coa súa luz dourada sobre o parador e a area das praias.

Información adicional

Toda a zona que rodea este monumento está preparado para que todos podamos gozar del, ofrecendo os seguintes servizos:

• Parque Merendero
• Parque Infantil
• Chiringuito nos meses de bo tempo
• Pequeno carreiro con vistas ao mar.

Aínda que a Virxe sempre se pode visitar por fóra, para poder subir ao miradoiro das súas mans hai uns horarios concretos que están detallados na información adicional desta ficha